پروبیوتیک چیست و این موجودات ریز از کجا در زندگی انسان ها پیدا شدن

اگر کلمه پروبیوتیک را برای اولین بار می شنوید، حتما برایتان سوال پیش می آید که پروبیوتیک چیست؟ و چه کمکی به سلامتی ما می کند؟…

صد سال قبل دانشمند روسی ” الی مچنیکف” برای اولین بار مفهوم پروبیوتیک را مطرح کرد و از فواید سلامتی بخش این باکتری ها گفت.

اگر قبلا نام پروبیوتیک به گوشتان خورده و یا با یکی از محصولات حاوی این باکتری ها مواجه شده اید. شاید برایتان یک چیز جدید و ناشناخته ای بوده و علاقه مند هستید.

با این موجودات تازه وارد آشنا شوید. ولی این موجودات اصلا تازه وارد نیستند، آن ها از میلیون ها سال قبل مهمان دائمی ما انسان ها بوده اند.

از زمانی که زندگی انسان ها روی زمین شروع و زمین محلی برای زندگی انسان ها شد، دستگاه گوارش انسان هم جای جدیدی برای زندگی پروبیوتیک ها شد.

این مهمانان خوب و خونگرم  از نوع باکتری ها هستند و در کارهای روزمره به بدن کمک های زیادی می کنند.

اگر برایتان جالب است بدانید پروبیوتیک چیست و یا اطلاعات کمی درباره ی این موجودات میکروسکپی دارید و علاقه دارید کامل آن ها را بشناسید، ما در ادامه این موجودات کوچک و پرکاربرد را برای شما معرفی می کنیم.

تاریخچه پروبیوتیک:

با اینکه این موجودات از اول همراه آدم ها بوده اند، اما تنها صد سال است که دانشمندان آن ها را کشف کرده اند و برایشان اسم انتخاب کرده اند و از کارهای که می توانند برای بدن ما انجام دهند با خبر شده اند.

سال ۱۹۰۷ برای اولین بار این مفهوم توسط دانشمند روسی ” الی مچنیکف” مطرح شد و از فواید سلامتی بخش این باکتری ها گفت.

این دانشمند که برنده جایزه نوبل هم هست گفت که ما می توانیم فلور میکروبی روده را با تجویز میکروب های مفید تقویت کنیم و کاری کنیم که میکروارگانیسم های سودمند جایگزین میکروارگانیسم های مضر شوند.

او می دید که دهقانان بلغاری که ماست محلی تولید خودشان را می خوردند، عمر طولانی تری دارند.
“بیفیدوباکتریوم ها” که نوعی از باکتری پروبیوتیک است اولین بار توسط “هنری تیسیر” از بدن نوزادان شیرخوار جداسازی شدند.

او فهمید که بیفیدوباکتریوم ها در فلور روده نوزادان شیرخوار غالب است و همچنین فهمید بیفیدوباکتریوم ها در درمان اسهال موثر هستند.

پزشک ژاپنی این تئوری را ، در دهه ۱۹۳۰ مطرح کرد که تعادل میکروبی مناسب در روده می تواند از مبتلا شدن به بیماری جلوگیری کند و نداشتن تعادل فلور میکروبی روده باعث ایجاد بیماری های مختلف از جمله اسهال

(بدلیل مصرف آنتی بیوتیک، مسافرت، عفونت روده و رادیوتراپی)، التهاب روده و معده، یبوست، سندرم روده تحریک پذیر، آلرژی ناشی از غذا، بعضی از سرطا نها و.. می باشد.

برعکس فلور متعادل روده از طریق رقابت، باکتری های بیماریزا را از روده خارج و سیستم ایمنی را تحریک کرده و مواد مغذی و حیاتی مانند اسیدهای چرب، ویتامینها، اسیدهای آمینه ها، فاکتورهای رشد، آنتی اکسیدا نهای مختلف و .. را تولید میکنند.

اصطلاح پروبیوتیک :

این اصطلاح اولین بار در سال ۱۹۵۳ توسط “کلاث” بیان شد.

پروبیوتیک ها بر عکس آنتی بیوتیک ها، باعث رشد میکروارگانیسم های دیگر می شوند. در سال ۱۹۸۹ “ری فولر” تعریفی از پروبیوتیک ها بیان کرد که بطور گسترده ای استفاده شد:

“مکمل غذایی میکروبی زنده ای که با بهبود توازن میکروبی در روده، اثرات مطلوبی را در میزبان خود ایجاد می نماید”.
اداره غذا و کشاورزی سازمان ملل متحد و سازمان بهداشت جهانی در جواب سوال عمومی پروبیوتیک چیست؟ تعریفی که از پروبیوتیک ها می دهند اینگونه است:

« پروبیوتیک‌ها میکرو ارگانیسم‌های زنده‌ای هستند که مصرف کافی آنها سبب نمایان شدن اثرات سلامت بخش در بدن میزبان می‌شود.»

بنابراین، باکتری‌های پروبیوتیک موجود در محصولات خوراکی، نه تنها باید فواید سودمند برای سلامتی انسان داشته باشند بلکه از قابلیت ماندگاری در دستگاه گوارش هم برخوردار باشند.

یعنی رشد و بقای ارگانیسم‌ها در تمام مراحل تولید محصول، نگهداری، و پس از مصرف حین انتقال از معده به روده است.
بعد از آن بود که در ژاپن برای اولین بار در سوپرمارکت ها غذای حاوی باکتری های فعال سر و کله اش پیدا شد.

تا اینکه کم کم مصرف غذاهای پروبیوتیک در اروپا، آسیا و شمال آمریکا خیلی زیاد شد، طوری که امروزه در بیشتر سوپرمارکت های سراسر جهان این مواد غذایی عرضه میگردد.
بعد از این که دیدیم انسان ها چگونه با باکتری های مفید روده خود آشنا شدند و به فواید آن پی بردند، حالا باید دقیق تر مفهوم پروبیوتیک را بشناسیم.

ببینیم پروبیوتیک یعنی چه؟ و این تعریف یک خطی که سازمان های جهانی به ما می دهند، چه فایده ای در زندگی ما دارد.

ریشه کلمه پروبیوتیک از نظر لغوی، یونانی است. اما در حقیقت این کلمه متشکل از پیشوند لاتین “پرو” و کلمه یونانی باستانی “بایوس” است، که به معنای “برای زندگی” می‌باشد.
در مجرای گوارشی انسان ها و حیوانات موجودات ریزی زندگی می کنند که به همه ی آن ها با هم فلور گفته می شود.

درون این فلور گوارشی انواع مختلف باکتری های مفید و مضر و خنثی زندگی می کنند.

به دسته ای از باکتری های مفید که در فلور روده ای زندگی می کنند پروبیوتیک گفته می شود. این باکتری ها برای هضم بهتر غذا مفید هستند.

و همچنین علاوه بر کمک به گوارش، مولکولهای پیچیده و ترکیباتی که برای بدن مفید هستند مثل ویتامینها و آنتی بیوتیک های مختلف را تولید می‌کنند.

پروبیوتیک ها باعث رشد باکتری های مفید می شوند و جلوی باکتری های مضر و بیماری زا را می گیرند.

سیستم ایمنی بدن را بالا می برند.

این موجودات ریز میکروسکپی به سه گروه باکتر یها، قارچ ها و مخمرها تقسیم می شوند.

شما می توانید بطور طبیعی پروبیوتیک ها را در میوه ها، سبزیجات، لبنیات، غذاهای تخمیری و… پیدا کنید.

برای شناخت فواید این میکروارگانیسم های پرفایده به مقاله بعد مراجعه کنید.